Biblioteka w Deventer
Nowa biblioteka publiczna na ulicy Stromarkt, w historycznym centrum Deventer w Holandii, ma współczesną formę stworzoną z użyciem nowoczesnych materiałów, a jednocześnie pięknie wpasowuje się w historyczny kontekst. Architekci z pracowni BiermanHenket zaproponowali rozwiązania robiące szczególne wrażenie w budynku tej wielkości. Ogromne przeszklone fasady wydają się zapraszać do miasta.
Od momentu otwarcia w 2018 roku, nowa bliblioteka na Stromarkt stała się bardzo popularna wśród mieszkańców Deventer, niezależnie od ich wieku. Wszystkie 500 miejsc dla użytkowników jest zajętych niemal każdego dnia. Taka właśnie była intencja twórców budynku.
- Biblioteka musiała być atrakcyjna dla młodych i starszych; miała służyć jako miejsce do nauki, ale też gromadzić ludzi na spotkaniach i angażować ich w aktywności związane z literaturą - opowiada Janneke Bierman z pracowni BiermanHenket. - Dlatego zaprojektowaliśmy budynek o otwartym planie, z przytulną kawiarnią i restauracją na parterze. Celowo nie umieszczaliśmy klatki schodowej tuż przy wejściu, żeby ludzie spędzali odrobinę więcej czasu na parterze. Wzdłuż fasady biegną szerokie dębowe schody prowadzące na wyższe piętra biblioteki.
Biblioteka musiała być atrakcyjna dla młodych i starszych; miała służyć jako miejsce do nauki, ale też gromadzić ludzi na spotkaniach i angażować ich w aktywności związane z literaturą.
Wpasowana w historyczny kontekst
Dzięki odpowiedniej wysokości, podziałom bryły i zastosowanym materiałom architektom udało się stworzyć budynek, który dobrze wpasował się w historyczne centrum miasta. - Biblioteka zastąpiła bank z lat 60. Nie mogliśmy jednak wykorzystać bezpośrednio starego obiektu, bo solidna konstrukcja z betonowych słupów uniemożliwiała stworzenie dużej otwartej przestrzeni. Podpiwniczenie zachowano, a nowe słupy konstrukcyjne umieszczono częściowo na starych, a częściowo na nowych podporach. Nowa przestrzeń ma 15,5 metra wysokości i kontury mniej więcej odpowiadające dawnym ścianom zewnętrznym banku. Wyjątkiem jest wschodnia strona, gdzie budynek wysuwa się nieco dalej niż jego poprzednik. W efekcie na Stromarkt, która ma kształt litery L, pojawiły się dwie uporządkowane, miejskie przestrzenie. Na szczęście udało się zachować wysokie drzewa.
Sławne sąsiednie budynki z XII wieku, najstarsze zachowane kamienne domy w Holandii, częściowo połączono z bliblioteką. W starej części znajduje się przestrzeń do odpoczynku, wystawowa i biurowa.
Szkło i ceramika
Dwie ściany biblioteki są przeszklone, wykorzystano systemy ścian osłonowych. Szkło jest osadzone w wąskich aluminiowych profilach Reynaers Aluminium, zamocowanych na stalowej konstrukcji bezpośrednio za ścianą. Pozostałe części fasady zostały wyłożone ceramicznymi panelami. - Zaprojektowaliśmy panele w sześciu wariantach specjalnie na potrzeby tego budynku. Wybraliśmy ochrę, bo to powszechny kolor budynków w Deventer. Panele mają pionowe linie z łagodnymi wypukłościami i rowkami, układającymi się w dwa różne wzory - mówi Janneke Bierman.
W ścianach wyłożonych ceramicznymi panelami znajdują się okna o prostych aluminiowych ramach. Wzrok przyciągają zwłaszcza dwa duże okna narożnikowe. Od strony wejścia, wąskie przeszklenia rozciągają się na wysokość dwóch kondygnacji. Stalowe ramy umożliwiły stworzenie dużego przeszklenia nad wejściem.
Przestronna i jasna
Parter to otwarta przestrzeń - służy spotkaniom i jest używane jako miejsce warsztatów, debat i wykładów. Tuż przy wejściu jest restauracja pełniąca również rolę kawiarni. Południowa fasada, od strony ogrodu, składa się głównie ze szkła. Wzdłuż niej znajduje się duża przestrzeń prowadząca do schodów, które wizualnie oddzielają nową i znajdującą się w starym budynku część biblioteki.
Szerokie schody i niezabudowane wnętrze od strony północnej pozwalają patrzeć w górę aż na drugie piętro. Tam również są otwarte przestrzenie, rozjaśnione dachowymi świetlikami.
Otwarte przestrzenie, schody i okna pozwalają patrzeć poprzez bibliotekę na jej otoczenie. Na pierwszym piętrze szklane okna, w tym narożnikowe, oferują szeroki panoramiczny widok na stare centrum miasta.
Od audytorium po smart lab
Poza zwykłymi funkcjami bliblioteki - która pozwala użytkownikom szukać informacji, wypożyczać książki i je czytać - nowy budynek jest wyposażony w cały szereg rozwiązań z myślą o dodatkowych zadaniach. Na przykład, w podpiwniczeniu znajduje sie mała sala kinowa i audytorium z miejscami dla 80 osób. Poza tym jest tu również archiwum i miejsce na rowery pracowników.
- W podpiwniczeniu podnieśliśmy strop o 1 metr, żeby audytorium miało odpowiednią wysokość. Wcześniej i tak musieliśmy już sobie radzić z różnicami w wysokości - od strony wejścia, podłoga stopniowo podnosiła się w kierunku starych kamiennych domów. Różnica poziomów wynosiła około 1 metra - tłumaczy Bierman.
Na parterze, na pierwszym i drugim piętrze zaplanowano dużo miejsc, w których prowadzone są konsultacje, a także takie, w których użytkownicy mogą odpoczywać (zwłaszcza spokojna i cicha przestrzeń w starym budynku). Są tu wysokie i niskie, małe i długie stoły, przy których w zależności od miejsca można jeść, pracować albo grać w gry. Usiąć można na fotelach, stołkach, krzesłach, ale też na ławkach, wygodnych schodach, szerokich okiennych parapetach oraz w specjalnych kącikach, w których można również się położyć. Każdy może też korzystać z ogrodu i tarasu na dachu.
Oczywiście są tu również regały z książkami, filmami i muzyką. Większość regałów składa się z ram i półek, bez dodatkowych bocznych i tylnych paneli, które ograniczałyby widok.
Biura znajdują się w południowo-zachodniej części na pierwszym piętrze nowego budynku oraz na pierwszym i drugim piętrze starego budynku.
Na najwyższej kondygnacji stworzono inteligentne laboratorium, wyposażone m.in. w drukarki 3D. Obok, na dachu, rozciąga się taras oferujący spektakularne widoki na stare centrum miasta.
Użyte systemy Reynaers
Involved stakeholders
Fotograf
- Jan Willem Schouten
